Monografija o crkvi Svete Trojice u Kraljevu vredno istraživačko delo
U Narodnom muzeju u Kraljevu predstavljena je monografija o crkvi Svete Trojice koja ove godine obeležava dva veka postojanja. Monografija je rezultat strpljivog i detaljnog istraživanja dugogodišnjeg profesora istorije u kraljevačkoj Gimnaziji Dragoljuba Danilovića.
“Monografija jeste obimna i nastajala je u periodu od 2018. do 2024. godine. Radio sam istraživanja u Arhivu Srbije u Arhivu Žičke eparhije i u Istorijskom arhivu Kraljeva. Vrednost ove knjige je pre svega u tome što se prvi put objavljuju neki dokumenti. Očekujem da će neko dobiti motiv da još više uđe u obradu ove teme jer je cilj mojih saradnika i mene da podignemo znanje o lokalnoj istoriji na najviši mogući nivo. Mislim da i ova knjiga doprinosi tome,” ističe profesor Danilović.
O ovoj vrednoj monografiji koja, predstavljajući podatke o crkvi Svete Trojice predstavlja i bogatu istoriju grada Kraljeva i njegovih građana od 1823. godine do danas, govorili su protojerej-stavrofor Ljubinko Kostić i dugogodišnji direktor Narodnog muzeja u Kraljevu, istoričar Dragan Drašković.
“Knez Miloš je, kako je zapisano u letopisu crkve, usnio san da će u Karanovcu pobediti Turke i da će tu podići hram i kada je 1815. godine ispratio Turke u Novi Pazar izdao je naređenje da se pronađe adekvatno mesto i postave temelji za crkvu. Gradnja je počela 1823. a naredne godine je već uveliko završena i knjaz i narod su bogato darivali crkvu,” rekao je protojerej-stavrofor Ljubinko Kostić i dodao da je crkva Svete Trojice crkva pokajnica jer je podignuta na mestu gde se nalazi grob vojvode i serdara dragačevskog Milića Radovića koji je bio jedan od najbližih saboraca Karađorđa Petrovića i jedan od vođa Prvog srpskog ustanka a čije ubistvo su izvršili pop Nikola Kostić iz Mrsaća i Mihailo Đorđević iz Samaila po nalogu Miloša Obrenovića koji je time hteo da se dodvori turskim agama i begovima, a kajući se kasnije zidao je mnogobrojne crkve u Srbiji.
Kostić ističe da je crkva Svete Trojice u Kraljevu bila uzor za zidanje više drugih crkava u Srbiji, poput crkve u Gornjem Milanovcu i crkve na Topčideru. On je u svom izlaganju nabrojao i episkope koji su stolovali u ovoj crkvi:
episkop Joanikije Nešković, Vićentije Krasojević, Kornelije Stanković, Nikanor Ružičić, mitropolit beogradski Mihajlo, arhimandrit Nićifor Dučić, Sava Barać, Jefrem Bojović, vladika Nikolaj Velimirović, posle rata Vićentije Prodanov, mitropolit Josif, episkop German, potonji patrijarh, itd. do današnjeg arhiepiskopa Justina.
Na autora monografije vrlo jak utisak je ostavio jedan zapis svetog vladike žičkog Nikolaja Velimirovića koji je prvi put objavljen upravo u ovoj monografiji.
“Nikolaj Velimirović u tom dokumentu govori o sveštenicima Crkve Svete Trojice, da je sveštenstvo disciplinovano, da crkva izgleda lepo, da je ponosan na njih i da nigde u Srbiji nije susreo tako nešto kao u Kraljevu,” ističe Dragoljub Danilović i dodaje da se veoma bogata istorijska građa o ovoj crkvi nalazi u Žičkom blagovesniku, crkvenom časopisu koji izlazi od 1919. i dostupan je u Narodnoj biblioteci u Čačku i u digitalnom obliku.
“Crkva Svete Trojice je najstarije zidano zdanje u Kraljevu. Profesor Danilović je svojim znanjem, istraživačkim iskustvom i posvećenošću temi uspešno odgovorio na potrebu da na jednom mestu budu memorisani i predstavljeni svi podaci o ovoj crkvi koji su značajni ne samo za duhovnu sferu već su i temelj istorijskog puta Kraljeva,” rekao je istoričar Dragan Drašković koji je i sam jedan od najboljih poznavalaca istorije ne samo ove crkve već čitavog kraljevačkog kraja.
Episkop žički Justin dao je blagoslov za štampanje ove monografije i njen prvi tiraž je tri stotine primeraka. Dostupna je građanima u crkvenoj prodavnici u porti Hrama Svete Trojice.
