Neolitsko nalazište kod Paraćina nova turistička atrakcija
Arheološki lokalitet „Drenovac“ kod Paraćina, koji se nalazi pored Koridora 10, jedno je od najinteresantnijih nalazišta na centralnom Balkanu koje će uskoro biti otvoreno za turiste.
Istražni radovi na ovom lokalitetu počeli su 2002. godine, a sprovode ih Arheološki institut iz Beograda i Zavičajni muzej u Paraćinu, uz pomoć opštine Paraćin i Ministarstva trgovine, turizma i telekomunikacija.
Viši naučni saradnik Arheološkog instituta profesor doktor Slaviša Perić ističe da će lokalitet biti pretvoren u muzej na otvorenom gde će posetiocima u pokretnim vitrinama biti izložen pronadjen materijal.
On dodaje da se na tom mestu podiže i Centar za proučavanje neolita Balkana koji će biti istureno odeljenje Arheološkog instituta iz Beograda. U prve radove već je uloženo oko milion dinara.
Lokalitet koji je nazvan “Drenovac – neolitski megalopolis” najgušće je naseljen prostor u jugistočnoj Evropi mlađeg kamenog doba. Činjenice potvrđuju da je od Pojata do Bagrdana bilo 80 do 90 naselja iz mlađeg kamenog doba.
Veliki deo naselja je na teritoriji Jagodine i Rekovca i na desnoj obali Velike Morave kod Drenovca, kao i u Supskoj kod Ćuprije, ističe profesor Perić.
Naselje „Drenovac“ je otkriveno 1962. godine prilikom izgradnje autoputa Beograd – Niš, kada su počeli radovi na iskopavanju. Mislilo se da se radi o oko 30 hektara, ali su kasnija geomagnetna snimanja pokazala da se lokalitet prostire na dva puta većoj površini, a tzv. kulturni sloj doseže dubinu od oko sedam metara.
„Na ovom prostoru moglo je da živi 3.000 ljudi. U jednoj neolitskoj kući živelo je oko osam članova porodice. To nam potvrđuje veoma dobro očuvana arhitektura i enterijer, sačuvani do u detalje. Kuće, površine 12 sa pet metara, imale su tri prostorije, u dve prostorije su bile peći“, rekao je Perić.
Prema njegovim rečima, potvrđeno je da je reč o spratnim kućama, dakle i u neolitu su gradili kuće na sprat.
“U jednoj smo u prizemlju našli peć, mlin za mlevenje žita, posuđe za spremanje hrane. U jednoj kući ponađene su čak 84 keramičke posude, što govori da se radilo o bogatoj porodici,” dodaje on.
Poznavali su i tehniku tkanja, a kako je pronadjeno i pet malih stočića pretpostavlja se da je naselje bilo urbano. Utvrdjeno je i da su kuće stradale u požaru, i još uvek se istražuje šta bi mogao da bude njegov uzrok.
Problem je, ističe Perić, kao i u neolitu u Evropi, što je na ovom lokalitetu mali broj grobova i nema podataka gde su i kako njegovi stanovnici sahranjivani.
Profesor Perić podseća da na ovom području „najstariji tragovi života datiraju iz perioda od 6.200 godine pre nove ere, a naselje je bilo aktivno do oko 4.000. godine pre nove ere, kada se život u njemu ugasio, kao i u ostalim neolitskim naseljima u srednjem Pomoravlju. Buduća istraživanja treba da daju odgovor zašto se to dogodilo“, poručuje ovaj profesor Arheološkog instituta u Beogradu.
Izvor: www.rts.rs
